Στερεότυπα, προκαταλήψεις και διακρίσεις στην Ελλάδα απέναντι στα Α.με.Α.
H Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α μεΑ) έδωσε σήμερα στην δημοσιότητα σημαντικά στοιχεία για τις διακρίσεις και την αντιμετώπιση των ΑμεΑ στην Ελλάδα και την ΕΕ. Από τα στοιχεία προκύπτει – τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την Ελλάδα – μία αντιφατική εικόνα καθώς οι διακρίσεις συνεχίζουν να υφίστανται παρά την συνεχή πληροφόρηση γύρω από τα δικαιώματα των ΑμεΑ. Σε πολλές των περιπτώσεων προκύπτει διαφοροποίηση ανάμεσα στην Ελλάδα και τον μέσο όρο της ΕΕ. Η αιτία βρίσκεται μάλλον στην εξακολουθητική στερεοτυπική συμπεριφορά μιας μεγάλης μερίδας των Ελλήνων.
Σταθερή βελτίωση στην ΕΕ
Σύμφωνα με τα δεδομένα του Ευρωβαρόμετρου την τελευταία δεκαετία διαπιστώνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο μια σταθερή πορεία βελτίωσης των στάσεων των πολιτών απέναντι σε όλες τις ομάδες που αντιμετωπίζουν διακρίσεις, όπως είναι τα άτομα με αναπηρία. Σε σύγκριση με το παρελθόν, ο κοινωνικός κύκλος των πολιτών της Ε.Ε. αποκτά μεγαλύτερη ποικιλομορφία και όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι δηλώνουν ότι έχουν φίλους ή γνωστούς με αναπηρία. Ταυτόχρονα, οι πολίτες αισθάνονται περισσότερο άνετα σε σύγκριση με προηγούμενα χρόνια όταν τα άτομα με αναπηρία αναλαμβάνουν θέσεις και ρόλους στη δημόσια, αλλά και στην προσωπική τους ζωή.
Εκτεταμένες διακρίσεις στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, όπως θα δούμε και παρακάτω, ενώ η πλειοψηφία θεωρεί ότι δεν έχει πρόβλημα με τα ΑμεΑ, εντούτοις παρουσιάζεται επιφυλακτική στις σχέσεις με τα άτομα αυτά. Πάραυτα οι περισσότεροι ερωτηθέντες απαντούν πως όντως υπάρχει πρόβλημα διακρίσεων στην χώρα μας.
Τα στοιχεία που δημοσιεύει σήμερα η Ε.Σ.Α.μεΑ. οδηγούν στο συμπέρασμα ότι παρόλο που η Ελληνική κοινωνία έχει κάνει ουσιαστικά βήματα προς την αποδοχή της αναπηρίας ως μέρος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας, οι διακρίσεις λόγω αναπηρίας στην Ελλάδα παραμένουν εκτεταμένες και εξακολουθούν να υφίστανται αρνητικά στερεότυπα και προκαταλήψεις για τα άτομα με αναπηρία.
Στο μεταξύ, οι προσπάθειες που γίνονται εκ μέρους του ελληνικού κράτους για την προστασία των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους από τις διακρίσεις αλλά και στο κομμάτι της ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, είναι τουλάχιστον ισχνές.
Τα στοιχεία για την Ελλάδα
Οι Έλληνες καταγράφουν το τρίτο μεγαλύτερο εθνικό ποσοστό (53%) πολιτών που πιστεύουν ότι οι διακρίσεις λόγω αναπηρίας είναι διαδεδομένες στη χώρα (Ε.Ε.: 44%).
- Ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά πολιτών που αναφέρουν ότι έχουν κοινωνικές συναναστροφές με άτομα με αναπηρία καταγράφεται στην Ελλάδα: 46% έναντι 63% σε επίπεδο Ε.Ε.
- Πάνω από τους 8 στους 10 υποστηρίζουν ότι αισθάνονται άνετα με την ιδέα ενός ατόμου με αναπηρία στο ανώτατο πολιτικό αξίωμα της χώρας και οι 9 στους 10 «νιώθουν άνετα» με το ενδεχόμενο να έχουν έναν συνάδελφο με αναπηρία.
- Όμως, λιγότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες στη χώρα (47%), ποσοστό σημαντικά χαμηλότερο από το ευρωπαϊκό, «νιώθουν άνετα» στην ιδέα ότι ένα από τα παιδιά τους συνάπτει δεσμό με άτομο με αναπηρία.
- Οι μισοί πολίτες της χώρας θεωρούν ότι η αναπηρία στην Ελλάδα είναι δυνητικό μειονέκτημα για έναν υποψήφιο εργαζόμενο (Ελλάδα: 51%, ΕΕ: 41%).
- Ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά δραστηριοποίησης στην Ε.Ε. εμφανίζουν οι Έλληνες σε επίπεδο ατομικής δράσης για την άρση των διακρίσεων: βρίσκονται μάλιστα μεταξύ των 4 τελευταίων χωρών στη «συμμετοχή σε οργάνωση- εκστρατεία για την καταπολέμηση των διακρίσεων» και την «τοποθέτηση σε ζητήματα διάκρισης στον χώρο εργασίας».
- Η ενσωμάτωση της διάστασης της αναπηρίας στα σχολικά μαθήματα και το εκπαιδευτικό υλικό, καταλαμβάνει ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά θετικών στάσεων, με το 93% του εθνικού δείγματος να συμφωνούν. Ωστόσο το 1/3 του δείγματος, παρότι εκφράζουν θετική γνώμη, διαπιστώνεται ότι διατηρούν ενδοιασμούς, καθώς δηλώνουν «μάλλον» και όχι απολύτως σύμφωνοι με αυτό το μέτρο.
Οι προτάσεις της Ε.Σ.ΑμεΑ προς την Πολιτεία
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. τόσο στην ενναλακτική έκθεση (alternative report) που υπέβαλε στην επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, όσο και στο Ολοκληρωμένο Εθνικό Πρόγραμμα για την εφαρμογή της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους που έθεσε ενώπιον της ελληνικής κυβέρνησης, προτρέπει το κράτος να λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα για την εμπέδωση της σύγχρονης αντίληψης για την αναπηρία, ως μέρος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας.
Ειδικότερα, η Πολιτεία σύμφωνα με τις επιταγές του άρθρου 8 της Σύμβασης πρέπει να προχωρήσει σε πολιτικές, προγράμματα και μέτρα ώστε:
- Να ενημερωθεί περαιτέρω η κοινωνία σχετικά με το δικαιωματικό μοντέλο της αναπηρίας που κατοχυρώνεται στη Σύμβαση, και να ληφθούν μέτρα για την προώθηση του σεβασμού στα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
- Να αντιμετωπιστούν αρνητικά στερεότυπα, προκαταλήψεις, καθώς και επιβλαβείς πρακτικές που αφορούν στα άτομα με αναπηρία.
- Να προωθηθεί η ενημέρωση για τις δυνατότητες και τη συνεισφορά των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στις κοινότητες που διαβιούν, την οικονομία και την ανάπτυξη.
- Να προωθηθεί η συμπερίληψη των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στο γενικό εκπαιδευτικό σύστημα και να καλλιεργηθεί ο σεβασμός στα δικαιώματα των παιδιών/ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους σε όλα τα επίπεδα του εκπαιδευτικού συστήματος.
- Να συμπεριληφθούν στα προγράμματα σπουδών όλων των πανεπιστημίων και επαγγελματικών σχολών θεματικές για τα δικαιώματα και την ίση μεταχείριση των ατόμων με αναπηρία.
- Να θεσπιστούν υποχρεωτικοί κανόνες, έτσι ώστε τα Μ.Μ.Ε. να παρουσιάζουν- αναφέρονται στην αναπηρία και στα άτομα με αναπηρία κατά τρόπο συμβατό με τη Σύμβαση, και να μετατραπεί η Ελληνική Ραδιοφωνία-Τηλεόραση (ΕΡΤ) σε ένα μέσο προσβάσιμο σε όλους και σε βασικό εργαλείο για την προώθηση της αντίληψης ότι η αναπηρία αποτελεί μέρος της ανθρώπινης ποικιλομορφίας.
ΠΗΓΗ:https://www.iatronet.gr/